Pazar Araştırması Nasıl Yapılır? 5 Adımlık Bir Rehber
Problemi Belirleyin
Bir işe ya da bir projeye başlamadan önce adımlarınızı en doğru şekilde planlayabilmek için bir probleme ihtiyacınız vardır. Bir işi başarılı yapan en önemli etkenlerden birisi hedef kitlenin sorunlarından birine çözüm buluyor olmasıdır. Bu doğrultuda ilk olarak pazar araştırmasını başlatmalı ve çözeceğiniz problemin ne olduğunu bulmalısınız. Peki, pazar araştırmasında hangi sorulara yanıt bulmasınız?
- Hedef kitlem neye ihtiyaç duyuyor?
- Bu ihtiyaç için ödeme yapmaya hazırlar mı?
- Hangi mesajlar onlara daha yakın?
- Hangi hizmeti bekliyorlar?
- Arkadaşlarına ürününüzle ilgili neyi neden anlatıyorlar?
Sektör ve Rekabet Analizi Yapın
Problemi belirlediniz. Artık müşterilerinizin nasıl bir problemi olduğunu biliyor ve bu konuya çözümler arıyorsunuz. Bu aşamada belirlemiş olduğunuz problemin hangi sektörde olduğuna karar verin. Rakiplerinizin kim olduğuna dair bir liste hazırlayın. Sonrasında bu rakiplerinizin, belirlemiş olduğunuz problemin neresinde olduğunu, nasıl bir bakış açısı ile yaklaştığını ve çözüm yöntemi olarak neler kullandığını detaylı bir şekilde inceleyin ve notlar alın. Ayrıca bir analizi yaparken
- Pazar büyüklüğü ve rakiplerin payları nelerdir nedir?
- Bu probleme kimler ödeme yapacak? Gerçek müşteriniz kim?
- Bu işi geliştirebilmek için nasıl bir satış hunisine (funnel) ihtiyacım var?
- Reklam planlarınızdan hangi mesajı bekliyorlar?
- Ücretsiz hizmetler gerekli mi?
- Rakiplerinizin güçlü ve zayıf yanları nelerdir? SWOT analizi yapın.
- Sektördeki rakipler benzer bir ürün sunuyorlar mı?
- Diğer rakiplerin pazardaki aksiyonları nelerdir?
- Müşterilere ulaşmak için hangi kanalları kullanıyorlar?
- Pazar büyüyor mu?
- Pazar küçülüyor mu?
- Mevcut pazarda ortaya çıkabilecek yıkıcı etkiler nelerdir?
- Pazar nasıl bir demografik yapıya sahiptir?
- Müşteriler günlük hayatlarında neler satın alıyor?
- Müşterin aynı zamanda senin bir savunucun olabilir mi?
- Pazardaki rakipler ürün ya da hizmetleri için nasıl destekler sunuyorlar?
Pazar araştırması sırasında kullanılabilecek bazı bilgi kaynakları da mevcuttur. Size uygun pazar araştırması yöntemini belirlemek için probleminize ait sektör ve pazardaki ihtiyaçlar, bütçe ve stratejik hedefler yön verecektir. Bazı bilgi kaynak tipleri aşağıdaki gibidir.
- Kapsamlı Sektör Raporları: Bu raporlar daha geniş kapsamlı ve günceldir. Bu raporlar ile yıl başı ve yıl sonu kapanış tahminleri belirlenir. Sektördeki pazarda büyüme mi yoksa küçülme mi olduğu açıklanır.
- Trend Analizi: Trend kelime anlamı ile de o dönemde pazara hakim olan yapıyı simgeler. Trendler kısa ya da uzun vadeli olabilir. Günümüzde teknolojinin hızla gelişmesi trend değişimlerini hızlandırmaktadır. Trend değişimleri olumlu olarak yönlendirildiğinde işe hızlı bir adaptasyon ve kazanç sağlayabilir.
- Odak Grup Raporları: Odak grup, pazarınızda ürün ya da hizmet satın alan ya da alabilecek bazı farklı demografik grupların belirli gruplar halinde sizin yöneltmiş olduğunuz soruları verdiği grup halinde yapılan ve bir moderatörün olduğu çalışma tipidir. Buradan elde edeceğiniz sonuçlar bire bir müşterinizin ağzından olduğu için doğru belirlenen sorular ve doğru bir moderasyon size faydalı sonuçlar sağlayabilir.
3. Hangi Hedef Kitleden Veri Toplayacağına Karar Verin
Bu aşamaya geldiyseniz doğru yoldasınız. Şimdi yapmanız gereken en önemli aşamalardan birisi hangi hedef kitleden hangi verileri toplayacağınızdır. Başka bir deyişle, gerçek bir ürün üretmek veya bir hizmet sunmak ve daha sonra hedef pazarda ölçmek yerine, ürün veya hizmet fikri ile ilgili nasıl veriler toplayıp bunları probleminiz çözmek için kullanabileceğinizi planlamaya başlayın.
- Nasıl hedef kitle belirlenir?
Ürün grubunuza ve sektörünüze yakın, sizin ürün ya da hizmetinizi alabilecek potansiyel müşterileri belirlemek ürün ya da hizmetinizin başarısı açısından çok kritik bir öneme sahiptir. Bu sebepten dolayı öncelikle araştırmalar yaparak 1.versiyon hedef kitle tanımınızı ortaya çıkarmanız gereklidir. Bu tanım genellikle yalnızca yapılan ilk araştırma sonucunda oluştur. Fakat kesin sonuçlar elde edilmek için bu hedef kitlelere belirli anket, test, görüşme gibi yöntemler uygulayarak, veriler elde etmelisiniz.
- Pazar araştırmasında nasıl veri toplanır?
Pazar araştırmalarında belirlemiş olduğunuz hedef kitle gruplarından nasıl veri toplayacağınızın bazı yöntemleri vardır. Bu yöntemler nitel ya da nicel yöntemler olarak ikiye ayrılır. Bu yöntemler ile ilgili detaylı bilgi için yazıyı okumaya devam edin.
4. Verilerini Analiz Edin
Bu aşamada toplamış olduğunu verileri belirli metrikler kullanarak analiz edin. Peki, veriler nasıl analiz edilir? Pazar araştırmalarına ait veriler nitel ya da nicel olarak analiz edilebilir.
Pazar araştırmasında nitel analiz nedir?
Nitel analiz yöntemi, bir problemin daha küçük örneklem grubuyla daha büyük sonuçlar elde etmesi adına yapılan bir yöntemdir. Burada gerçekleştirilen aşamalar sonucunda iç görü (insight) dediğimiz müşterinin o proje ile arasında oluşabilecek bir bağının bulunmasıdır. Bu tip araştırmalarda, focus grup (odak grup) ya da mülakat tipi yöntemler kullanılarak nitel analizler yapılabilir.
Pazar araştırmasında nicel analiz nedir?
Nicel analiz yöntemi, bir problemin tamamen sayısal olarak verilere aktarılmasıyla oluşturulur. Burada kullanılan yöntemlerden bazıları; yüz yüze görüşme, telefonla görüşme, internetten görüşme, bilgisayar destekli telefon görüşmeleri (CATI) ve bilgisayar destekli kişisel görüşmeler (CAPI)’dir.
İPUCU: Öncelikle topladığınız verilerin tamamını bir düzen doğrultusunda analiz edin ve önemli bir ipucu da mevcut verilerini görselleştirmek işinizi kolaylaştırabilir.
5. Aksiyon Alın!
Bu aşamaya geldiyseniz tebrikler. Başarılı bir pazar araştırması yaptınız. Artık elinizde müşterilerinize sunabileceğiniz bir problem, bu probleme yakın işler yapan rakiplerinize ait veriler ve bu verilerin görselleştirilmiş analizleri var. Bu aşamadan sonra en önemli aşama işinize ve probleminize çözümüne odaklanmak olacak. Nasıl başarılı bir iş kurulur? Sorusunun en önemli kaynağı %5 probleme %95 çözüme odaklanmaktır. Tüm başarılı işlerin geçmişine bakarsanız, belirlenmiş bir probleme hızlı ve kaliteli çözümler üzerinden çalışan işlerin bu başarıya sahip olduğunu göreceksiniz.
SON İPUCU: Elinizdeki veriyi detaylandırın, güvenin, güncel tutun, daima müşterilerinizle ve pazarla iç içe olun.
Bu süreçte bir desteğe ihtiyacınız olursa tıklayın.